Hải quan đóng vai trò không thể thiếu trong việc kiểm soát và quản lý các hoạt động xuất nhập khẩu của mỗi quốc gia. Trong hệ thống hải quan, Cục hải quan là cơ quan quản lý trực tiếp, thực thi chính sách và pháp luật về xuất nhập khẩu. Vậy hải quan là gì và Cục hải quan là gì? Có những nhiệm vụ, quyền hạn như thế nào? Cùng ALS làm rõ những khái niệm và các vấn đề liên quan ngay sau đây!

Nhiệm vụ và quyền hạn của Cục hải quan

Thực thi và triển khai các quy định pháp luật về hải quan: Cục Hải quan có trách nhiệm tổ chức, hướng dẫn và thực hiện các quy định của nhà nước liên quan đến thủ tục hải quan, giám sát và kiểm tra hàng hóa xuất nhập khẩu, quá cảnh, cũng như phương tiện vận tải tại các cửa khẩu và các địa điểm khác theo quy định.

Hướng dẫn và giám sát các đơn vị cấp dưới: Cục Hải quan chỉ đạo, kiểm tra và hướng dẫn các Chi cục Hải quan và các Đội Kiểm soát hải quan trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao.

Thanh tra, kiểm tra: Cục thực hiện việc thanh tra, kiểm tra các hoạt động tuân thủ chính sách và pháp luật về hải quan.

Xử lý vi phạm hành chính: Cục Hải quan có thẩm quyền xử lý các vụ việc vi phạm, buôn lậu và vận chuyển hàng hóa trái phép, đồng thời giải quyết các khiếu nại và tố cáo theo đúng quy định pháp luật.

Đề xuất sửa đổi các quy định pháp luật: Cục có nhiệm vụ kiến nghị về việc sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến xuất nhập khẩu, chính sách thuế và các vấn đề vượt quá thẩm quyền, đồng thời báo cáo với Tổng cục Hải quan về các vướng mắc phát sinh.

Ứng dụng khoa học công nghệ: Cục triển khai các tiến bộ khoa học công nghệ và phương pháp quản lý hiện đại vào hoạt động của mình.

Phối hợp với các cơ quan khác: Cục hợp tác với các đơn vị liên quan trên địa bàn để hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Tuyên truyền và hướng dẫn: Cục tổ chức tuyên truyền và hướng dẫn thực hiện chính sách, pháp luật về hải quan cho các cá nhân và tổ chức trong khu vực quản lý.

Giải thích và hướng dẫn: Cục giải đáp các thắc mắc và hướng dẫn các vấn đề trong phạm vi quản lý của mình.

Hợp tác quốc tế: Cục tham gia các hoạt động hợp tác quốc tế về hải quan theo phân công hoặc ủy quyền của Tổng cục Hải quan.

Báo cáo và đánh giá: Cục tổng kết, đánh giá và báo cáo kết quả hoạt động theo quy định.

Quản lý nhân sự và tài chính: Cục Hải quan quản lý nhân sự, hồ sơ, tài liệu, trang bị kỹ thuật và kinh phí theo quy định của pháp luật.

Nhiệm vụ khác: Thực hiện các nhiệm vụ khác do Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan giao phó.

Vị trí và chức năng của Cục hải quan

Cục hải quan bao gồm Cục hải quan tỉnh, liên tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương, là một đơn vị trực thuộc Tổng cục Hải quan, có vị trí quan trọng trong hệ thống quản lý hải quan quốc gia.

Cục hải quan có nhiệm vụ hỗ trợ Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan trong việc quản lý nhà nước về hải quan. Đồng thời, Cục chịu trách nhiệm tổ chức thực thi các quy định pháp luật về hải quan và các quy định liên quan trên địa bàn mình quản lý theo đúng quy định pháp luật.

Địa bàn hoạt động của Cục hải quan

Địa bàn hoạt động của Cục hải quan là những khu vực mà cơ quan hải quan có quyền thực hiện các hoạt động kiểm tra, giám sát và kiểm soát theo quy định pháp luật. Đây là các địa điểm diễn ra hoạt động xuất nhập khẩu, xuất cảnh, nhập cảnh và quá cảnh, hoặc các hoạt động liên quan. Việc quản lý nhà nước tại những khu vực này là vô cùng quan trọng, đảm bảo tính minh bạch và an ninh trong hoạt động thương mại quốc tế.

Theo Điều 6 của Luật Hải quan năm 2001 (sửa đổi, bổ sung năm 2005), các khu vực thuộc địa bàn hoạt động của hải quan bao gồm:

Source: https://luatminhkhue.vn/hai-quan-la-gi.aspx

Bên cạnh thị trường nội địa và các thị trường truyền thống như Trung Quốc, tỉnh Hưng Yên xác định Nhật Bản là thị trường tiềm năng và quan trọng của trái nhãn.

Sáng 25/8, tại Hà Nội, UBND tỉnh Hưng Yên đã tổ chức lễ khai mạc Tuần lễ nhãn – nông sản Hưng Yên năm 2023. Tại sự kiện, ông Nguyễn Văn Thơ – Giám đốc Sở Công Thương Hưng Yên nhận định, đây là dịp để các hợp tác xã, nhà vườn, hộ sản xuất và các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh trao đổi, lắng nghe những góp ý của người tiêu dùng để không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, phương thức phục vụ.

Điểm nhấn trong Tuần lễ năm nay là các sản phẩm mang đến hội chợ đều là các sản phẩm hữu cơ, đến từ các vườn trồng có tiêu chuẩn VietGAP và GlobalGAP. Hiện toàn tỉnh Hưng Yên có hơn 4.600 ha nhãn, trong đó có hơn 30% diện tích được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP và GlobalGAP.

“Không chỉ tập trung phát triển công nghiệp và đô thị, tỉnh Hưng Yên luôn chú trọng phát triển nông nghiệp hàng hóa theo hướng hiện đại, ứng dụng khoa học kỹ thuật và công nghiệp vào sản xuất”.

Chia sẻ rõ hơn về định hướng xây dựng trái nhãn của tỉnh thời gian tới, ông Thơ nhấn mạnh, Hưng Yên sẽ tập trung phát triển chất lượng, đảm bảo tiêu chuẩn an toàn cho người tiêu dùng và chú trọng mẫu mã sản phẩm nhãn.

Ngoài ra, tỉnh sẽ tăng cường tổ chức các sự kiện quảng bá để trái nhãn đến gần hơn với người tiêu dùng. Trong đó, tại thị trường nội địa, bên cạnh phát triển tại Hà Nội, Hưng Yên đã có kế hoạch quảng bá tại tỉnh Quảng Ninh với đối tượng nhắm đến là khách du lịch.

“Theo ghi nhận, từ đầu tháng 7 đến nay, nhãn bán cho du khách tại thị trường Quảng Ninh rất hiệu quả. Dự kiến cuối vụ nhãn, nếu còn đủ sản lượng, Hưng Yên cũng sẽ tổ chức tiếp một sự kiện quảng bá tại Đà Nẵng, hướng đến khách du lịch, đặc biệt là khách du lịch châu Âu”, ông Thơ cho biết.

Liên quan đến vấn đề xuất khẩu, toàn tỉnh Hưng Yên hiện có 29 mã vùng trồng đủ điều kiện xuất khẩu sang Nhật Bản, EU, Mỹ và Australia. Riêng thị trường Nhật Bản, đây được đánh giá là thị trường quan trọng và tiềm năng với trái nhãn Hưng Yên.

Trước đó, ngày 18/11/2022, Bộ Nông lâm ngư nghiệp Nhật Bản đã cho phép trái nhãn tươi được xuất khẩu vào Nhật Bản. Đến ngày 31/12/2022, UBND tỉnh Hưng đã phê duyệt Đề án xúc tiến thương mại xuất khẩu nhãn và các sản phẩm nhãn sang Nhật Bản giai đoạn 2021 – 2025.

Với sự chuẩn bị kỹ càng về chất lượng cũng như nắm bắt thị hiếu tiêu dùng của thị trường (do đã xuất khẩu tiểu ngạch từ năm 2020), năm 2023 Hưng Yên đã xuất khẩu những lô nhãn đầu tiên sang Nhật Bản theo con đường chính ngạch.

Bên cạnh thị trường Nhật Bản, Hưng Yên vẫn tập trung vào các thị trường truyền thống như Trung Quốc và mở rộng thị trường mới như Australia, Thái Lan.

Tham gia Tuần lễ năm nay, chia sẻ với Mekong ASEAN, anh Nguyễn Minh Chiến – đại diện hợp tác xã Đức Thắng (tại Phù Cừ, Hưng Yên) cho biết, hợp tác xã kỳ vọng sẽ gặp gỡ các doanh nghiệp, các đối tác mới trong chuỗi cung ứng. Đồng thời, có thêm cơ hội giao lưu, trao đổi, từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm.

"Trước đó, hợp tác xã đã có thêm đối tác mới khi tham gia các hội chợ tại tỉnh và tại Quảng Ninh (do tỉnh Hưng Yên tổ chức). Do vậy, tại Tuần lễ này, hợp tác xã hy vọng sẽ có tìm kiếm thêm được đối tác mới, mở rộng kênh phân phối", anh Chiến chia sẻ.

Về phía người tiêu dùng, tuần lễ là dịp để người dân có cơ hội tiếp cận với đặc sản Hưng Yên “chính gốc”. Chị Thu (địa chỉ tại quận Cầu Giấy) cho rằng: “Bây giờ nhiều nhãn lai, ra chợ mua không biết đâu mới là nhãn cùi cổ, nhãn lồng để mà mua. Nhân có hội chợ đặc sản này nên mình mua về ăn”.

Trong khi đó, chị Lan (địa chỉ tại quận Ba Đình) không chỉ mua về ăn mà còn mua về làm quà cho người thân, bạn bè: “Nhãn Hưng Yên ngon hơn các vùng trồng khác, thơm, vỏ mỏng mà cùi dày. Mấy chục năm nay gia đình mình đều thích thức quà này. Nhưng tiếc là nhãn chỉ theo vụ nên phải tranh thủ mua".

Một số hình ảnh tại Tuần lễ nhãn - nông sản Hưng Yên 2023: